Επισκέπτης υγείας και Ιατρείο Εργασίας

Στόχος της Υγιεινής της Εργασίας είναι η διατήρηση της εργασιακής ικανότητας των εργαζομένων, η καλυτέρευση του εργασιακού περιβάλλοντος σύμφωνα με τους κανόνες υγιεινής και ασφάλειας αλλά και η ανάπτυξη της εργασιακής κουλτούρας προς αυτή την κατεύθυνση.

Περιλαμβάνει : α) Την αναγνώριση και τον έλεγχο όλων των χημικών, φυσικών, μηχανικών, βιολογικών παραγόντων αλλά και ψυχολογικών , οι οποίοι είναι γνωστό ή υπάρχει η υποψία ότι αποτελούν κίνδυνο για την υγεία

                         β) την εξασφάλιση των φυσικών-σωματικών και πνευματικών απαιτήσεων με τέτοιο τρόπο, ώστε να αρμόζουν στις ανατομικές φυσιολογικές και ψυχολογικές ικανότητες, ανάγκες και περιορισμούς

                         γ) την προστασία (με κατάλληλα μέτρα) των εργαζομένων που είναι τρωτοί σε δυσμενείς συνθήκες εργασίες  .   Σύμφωνα με το   νόμο 1568/85 για την «Υγιεινή και Ασφάλεια της εργασίας», ως βοηθητικό προσωπικό του γιατρού εργασίας σύμφωνα με την παράγραφο 5 του άρθρου 4, μπορούν να προσλαμβάνονται επισκέπτριες αδελφές και επισκέπτες αδελφοί πτυχιούχοι σχολών τετραετούς φοίτησης της ημεδαπής ή ισότιμων της αλλοδαπής ή αδελφές νοσοκόμες και αδελφοί νοσοκόμοι , πτυχιούχοι σχολών μονοετούς φοίτησης της ημεδαπής ή ισότιμων της αλλοδαπής.

Στον Ελλαδικό χώρο έχουμε:

Εσωτερικές υπηρεσίες Προστασίας και Πρόληψης  Επαγγελματικού Κινδύνου (ΕΣΥΠΠ) όπου μια επιχείρηση μπορεί να έχει την δική της υπηρεσία

               Εξωτερικές Υπηρεσίες Προστασίας και Πρόληψης Επαγγελματικού Κινδύνου (ΕΞΥΠΠ), δηλ. εξωτερικούς συνεργάτες αλλά και το συνδυασμό και των δύο.

      Ο ρόλος του επισκέπτη Υγείας στο Ιατρείο Εργασίας κινείται σε τρείς βασικούς άξονες :

α) Στην αντιμετώπιση ασθένειας και ατυχήματος κατά τη διάρκεια της εργασίας

β) Στην  προαγωγή της υγείας των εργαζομένων και

γ) Στη διοίκηση της υπηρεσίας

Όσον αφορά την αντιμετώπιση της ασθένειας και των ατυχημάτων, γίνεται με σωστή οργάνωση του συστήματος παροχής πρώτων βοηθειών έτσι ώστε να έχουμε την άμεση και έγκαιρη αντιμετώπιση του ατυχήματος και της αιφνίδιας ασθένειας, την προστασία  των υπολοίπων από ένα πιο εκτεταμένο ατύχημα και την κάλυψη των αναγκών των εργαζομένων σύμφωνα πάντα με την  νομοθεσία. Ακoλουθώντας τα εξής:

 Αρχικά σε συνεννόηση με την επιχείρηση και το ιατρό εργασίας γίνεται τοποθέτηση φαρμακείων με το απαραίτητο υλικό σε όλα τα σημεία της επιχείρησης, υλικό το οποίο ανανεώνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα και ελέγχεται καθημερινά.

Δημιουργούνται ομάδες  εργαζομένων οι οποίες εκπαιδεύονται στις α ’βοήθειες από τον επισκέπτη υγείας ενώ η παροχή πρώτων βοηθειών εν ώρα εργασίας αποτελεί σημαντικό κομμάτι του ρόλου μας. Τέλος αναλαμβάνουμε σε αυτό το κομμάτι τη διασύνδεση με τα κρατικά νοσοκομεία , κέντρα υγείας κλπ. έχοντας συνεχή ενημέρωση για τις εφημερίες νοσοκομείων και κρατικών δομών. 

 Η εκπαίδευση πρώτων βοηθειών γίνεται σε ομάδα εργαζομένων στο χώρο εργασίας και ο τρόπος εκπαίδευσης γίνεται με επιδείξεις, φυλλάδια ,πρακτική εξάσκηση ,προβολές Video

  Το περιεχόμενο της εκπαίδευσης αφορά:

•       ΚΑΡΠΑ- Χρήση Απινιδωτή-Αντιμετώπιση αιμορραγιών και τραυμάτων-Εγκαύματα (χημικά-θερμικά κλπ)-Κατάγματα , ακινητοποίηση-Μεταφορά τραυματιών/ασθενών-Δηλητηριάσεις , τσιμπήματα-Πνιγμονή

Όσον αφορά την προαγωγή υγείας στην εργασία, κάτι που απαιτεί τη συλλογική δράση και την ενεργή συμμετοχή εργαζομένων - εργοδοτών –κοινωνίας με στόχο τη βελτίωση του επιπέδου υγείας και ευεξίας των εργαζομένων, ο ρόλος μας είναι εξίσου σημαντικός μιας και αποσκοπεί στην αλλαγή και την υιοθέτηση υγιών συμπεριφορών .

Η Προαγωγή υγείας στην εργασία έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση των απουσιών λόγο ασθένειας από την εργασία και τον περιορισμό της απώλειας εργάσιμων ημερών πράγμα που μακροπρόθεσμα συντελεί στην μείωση του ποσοστού ασθενειών. Αυξάνει τα κίνητρα του προσωπικού και βελτιώνει τις εργασιακές σχέσεις με την επιχείρηση. Επίσης βελτιώνει την ποιότητα των υπηρεσιών και αυξάνει την παραγωγικότητα

Με άλλα λόγια υγιείς και αποδοτικοί εργαζόμενοι = υγιείς και αποδοτικές επιχειρήσεις

Αρχικά γίνεται η ανάλυση των αναγκών των εργαζομένων, εν συνεχεία αναπτύσσεται ένα σχέδιο προαγωγής της υγείας , συνεχίζουμε με την εφαρμογή του προγράμματος και τη παρακολούθηση του και τέλος γίνεται η αξιολόγηση  για τυχόν διορθώσεις.

-Ξεκινάμε με την παρακολούθηση της υγείας των εργαζομένων και την επικαιροποίηση του ιατρικού τους φακέλου , επιτυγχάνουμε έτσι την αναγνώριση των ευπαθών ομάδων και την προστασία αυτών.   Η παρακολούθηση της υγείας και η πρόληψη των ασθενειών επαγγελματικής αιτιολογίας γίνεται με επισκέψεις των εργαζομένων μετά την πρόσληψη και πριν την τοποθέτηση τους στη θέση εργασίας (βεβαίωση καταλληλότητας), με περιοδικές επισκέψεις παρακολούθησης με σειρά εξετάσεων, με επισκέψεις μετά από άδεια ασθενείας ή μετά από ατύχημα.

-Συνεχίζουμε με την πρόληψη ασθενειών και ατυχημάτων στο μέτρο του δυνατού. Με την παρακολούθηση και  πρόληψη επιτυγχάνεται:

•       Αναζήτηση και αναγνώριση των βλαπτικών παραγόντων και του βαθμό έκθεσης πριν την εκδήλωση της νόσου (πχ. Θόρυβος και απορριμματοφόρα, εργασία σε υπολογιστή και διοικητικό προσωπικό κλπ)

•       Αξιολόγηση των γενικότερων επιδράσεων της εργασίας όπως πχ ψυχοκοινωνικές καταστάσεις

•       Αναγνώριση βλαβών υγείας που μπορεί να έχουν επιπτώσεις στους άλλους εργαζόμενους

Στο κομμάτι λοιπόν αυτό αναλαμβάνουμε την εκπόνηση προγραμμάτων εμβολιασμού: Αντιτετανικός για εργαζόμενους σε εξωτερικούς, υπαίθριους χώρους, με κίνδυνο τραυματισμού, οικοδόμοι, αγρότες, Ηπατίτιδας Β για: επαγγελματίες υγείας, εργαζόμενους ερευνητικών εργαστηρίων, υπηρεσιών καθαριότητας, προσωπικό συλλογής και επεξεργασίας λυμάτων, Ηπατίτιδας Α για: επαγγελματίες υγείας, προσωπικό συλλογής και επεξεργασίας λυμάτων, υδραυλικοί, χειριστές τροφίμων (ως μέτρο δημόσιας υγείας), προσωπικό ιδρυμάτων, βρεφονηπιακών σταθμών, Αντιγριπικός για διοικητικό , εκπαιδευτικούς και άτομα με βεβαρημένο ατομικό ιατρικό ιστορικό και προβλήματα αναπνευστικού.

Κατόπιν αναλαμβάνουμε τη λήψη επαγγελματικού και ατομικού ιατρικού ιστορικού και τις προληπτικές εξετάσεις των εργαζομένων ανάλογα πάντα με τη θέση εργασίας πχ: Για εργαζόμενους σε οθόνες, την εξέταση της οπτικής οξύτητας αλλά και την μυοσκελετική εκτίμηση. Για εργαζόμενους σε θόρυβο την εξέταση της ακουομέτρησης, για εργαζόμενους σε θέση που μπορεί να έχει επίπτωση στην αναπνευστική τους λειτουργεία την εξέταση της σπιρομέτρησης, κλπ.

Τέλος αλλά εξίσου σημαντικό ρόλο έχει η αγωγή υγείας και η συμβουλευτική . Σκοπός μας η εκπαίδευση υγείας και η απόκτηση υγιών συνηθειών και στάσεων . Οι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται είναι:

Διαλέξεις για συγκεκριμένα θέματα υγείας σε ομάδες εργαζομένων

Προβολές ταινιών και video

Συζήτηση με συγκεκριμένο θέμα σε ομαδική ή ατομική βάση

Διανομή φυλλαδίων και ενημέρωση μέσω αφισών, ανακοινώσεων κλπ

 Θέματα τα οποία μπορούν να παρουσιαστούν στο χώρο εργασίας :

Κάπνισμα. Κίνδυνοι και τρόποι διακοπής

Αλκοολισμός

Εργασιακό στρες και διαχείριση του

Καρδιοαγγειακές παθήσεις και σύγχρονος τρόπος ζωής

Υπέρταση ένας αθόρυβος εχθρός

Υγιεινή διατροφή , άσκηση και φυσική κατάσταση

Εμβόλια μύθοι και πραγματικότητα

Εθελοντική αιμοδοσία

Φυσικά να μην ξεχνάμε ότι σε ένα ιατρείο εργασίας εκτός από το σημαντικό ρόλο μας στην παροχή της υγείας έχουμε και σημαντικό ρόλο στο διοικητικό κομμάτι με την

Οργάνωση του ιατρείου (φαρμακευτικό υλικό, υλικό των εξεταστικών οργάνων κλπ), τον προγραμματισμό  των εξετάσεων, των εμβολιασμών, των προγραμμάτων αγωγής υγείας κλπ., την ενημέρωση των ιατρικών φακέλων και το follow up.

Με άλλα λόγια σκοπός μας είναι μαζί με το γιατρό εργασίας και τον τεχνικό εργασίας  να αποτελούμε μια διεπιστημονική ομάδα ισχυρή και αποτελεσματική,  με έμφαση στην πρόληψη, προς όφελος της κοινότητας και εν γένει της δημόσιας υγείας

Σίσυ Κλίτσα

Επισκέπτρια Υγείας

Ιατρείο Εργασίας 

GEP Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών